მსოფლიოს გეოგრაფია

ქვეყნები და მათი დედაქალაქები

ევროპა

ცენტრ. ევროპა

პოლონეთი___ვარშავა
ჩეხეთი___პრაღა
სლოვაკეთი___ბრატისლავა
უნგრეთი___ბუდაპეშტი
გერმანია___ბერლინი
ავსტრია___ვენა
შვეიცარია___ბერნი

ჩრ.ევროპა
ნორვეგია___ოსლო
ფინეთი___ჰელსინგი
შვედეთი___სტოკჰოლმი
დანია___კოპერჰაგენი
ისლანდია___რეიკიავიკი



დასავლეთ ევროპა
ბენილუქსის ქვეყნები
ბელგია___ბრიუსელი
ნიდერლანდები___ამსტერდამი
ლუქსემბურგი___ლუქსემბურგი

დიდი ბრიტანეთის გაერთიანებული სამეფო:
ინგლისი___ლონდონი
უელსი___კარდიფი
შოტლანდია___ედინბურგი
ჩრ.ირლანდია___ბელფასტი
საფრანგეთი-პარიზი


ბალკანეთის ქვეყნები:
ალბანეთი___ტირანა
საბერძნეთი___ათენი
რუმინეთი___ბუქარესტი
სლოვენია___ლუბლიანა
ხორვატია___ზაგრები
იუგოსლავია___სერბია
მაკედონია___სკოპიე
ბოსნია-ჰერცოგოვინა___სარაევო



ჯუჯა ქვეყნები:
ვატიკანი___ვატიკანი
სან-მარინო___სან-მარინო
ლუქსემბურგი___ლუქსემბურგი
მონაკო___მონაკო
ანდორა___ანდორა
მალტა___ლავალეტა
ლიხტენშტეინი___ვადუცი

ყოფილი სსრკ_ის ქვეყნები:
უკრაინა___კიევი
ბელორუსი___მინსკი
მოლდოვა___კიშინიოვი
ბალტიისპირეთი
ლიტვა___ვილნიუსი
ლატვია___რიგა
ესტონეთი___ტალინი
სამხრეთ კავკასია
საქართველო___თბილისი
სომხეთი___ერევანი
აზერბაიჯანი___ბაქო
რუსეთი___მოსკოვი

სამხ.ევროპა
იტალია___რომი
ესპანეთი___მადრიდი
პორტუგალია___ლისაბონი





აზია
რუსეთის აზიური ნაწილი___მოსკოვი


აღ.აზია
იაპონია___ტოკიო
ჩინეთი___პეკინი
მონღოლეთი___ულან-ბატორი
ჩრ.კორეა___ფხენიანი
სამხ.კორეა___სეული
ტაივანი___ტაიბეი

სამხ.აზია
ინდოეთი___დელი
პაკისტანი___ისლამაბადი
ნეპალი___კატმანდუ
მალდივი___მალე
ბუტანი___თხიმფხუ
ბანგლადეში___დაკა
შრი-ლანკა___კოლომბო

სამხ.აღ.აზია
ვიეტნამი___ჰანოი
ლაოსი___ვიენტიანი
კამბოჯა___პნომპენი
ტაილანდი___ბანგკოკი
მიანმა___იანგონი
სინგაპური___სინგაპური
მალაიზია___კოალა-ლუმპური
ფილიპინები___მანილა
ბრუნეი___ბანდარ-სერი-ბაჰავანი
ინდონეზია___ჯაკარტა

სამხ.დას.აზია (ახლო აღმოსავლეთი)
ავღანეთი___ქაბული
ირანი___თეირანი
თურქეთი___ანკარა
კვიპროსი___ნიქოზია
სირია___დამასკო
ლიბანი___ბეირუთი
იორდანია___ამანი
იზრაელი___იერუსალიმი (თელ-ავივი)
ერაყი___ბაღდადი
საუდის არაბეთი___ერ-რიადი
არაბთა გაერთიანებული ემირატები___აბუ-დაბი
კატარი___დოჰა
კუვეიტი___ელ-კუვეიტი
ომანი___მასკატი
ბაჰრეინი___მანამა
იემენი___სანა



ცენტრ.აზია (ყოფილი სსრკ-ის ქვეყნები)
ყაზახეთი___ასტანა
უზბეკეთი___ტაშკენტი
ყირგიზეთი___ბიშკეკი
თურქმენეთი___აშხაბადი
ტაჯიკეთი___დუშამბე

ამერიკა

სამხ.ამერიკა
ბრაზილია___ბრაზილია
არგენტინა___ბუენოს-აირესი
ჩილე___სანტიაგო
პერუ___ლიმა
პარაგვაი___ასუნსიონი
ურუგვაი___მონტე-ვიდეო
ეკვადორი___კიტო
კოლუმბია___ბოგოტა
ვენესუელა___კარაკასი
გაიანა___ჯორჯთაუნი
გვიანა___კაიენა

ჩრ.ამერიკა

გვატემალა___გვატემალა
ბელიზი___ბელ-მოპანი
ჰონდურასი___ტეგუსი-გალა
ნიკარაგუა___მანაგუა
კოსტა-რიკა___სან-ხოსე
პანამა___პანამა
კუბა___ჰავანა
იამაიკა___კინგსტონი
ჰაიტი___პორტ-ო-პრენსი
დომინიკელთა რესპ.___სანტო-დომინგო
პუერტო-რიკო___სან-ხუანი
ანტიგუა და ბარბუდა___სენტ-ჯონზი
ბაჰამის კუნძულები___ნასაუ
ბარბადოსი___ბრიჯთაუნი
დომინიკა___რობიო
სალვადორი___სან-სალვადორი
გრენადა___სენტ-ჯონჯეზი
გვატემალა___გვატემალა
სენტ-კიტსი და ნევისი___ბასტერი
სენტ-ლუსია___კასტრი
სენტ-ვინსეტი და გრენადინები___კინგსთაუნი
ტრინიდადი და ტობაგო___პორტ-ოვ-სპეინი
მექსიკა___მეხიკო
ა.შ.შ.___ვაშინგტონი
კანადა___ოტავა
გრელანდია___ნუუკი




აფრიკა
ალჟირი___ალჟირი
ანგოლა___ლუანდა
ბენინი___პორტო-ნოვო
ბოსტვანა___გაბორონე
ბურკინა-ფასო___უაგადუგუ
ბურუნდი___ბუჟუმბურა
კამერუნი___იაუნდე
კაპე-ვერდე___პრაია
ცენტრ.აფრიკის რესპუბლიკა___ბანგი
ჩადი___ნჯამენა
კომორის კუნძულები___მორონი
კონგო___ბრაზავილი
კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა___კინშასა
ჯიბუტის რესპუბლიკა___ჯიბუტი
ეგვიპტე___კაირო
ეკვატორული გვინეა___მალაბო
ერიტრეა___ასმარა
ეთიოპია___ადის-აბება
გაბონი___ლიბრევილი
გამბია___ბანჯული
განა___აკრა
გვინეა___კონაკრი
გვინეა-ბისაუ___ბისაუ
კოტ-დ’ივუარი___იამასუკრო,აბიჯანი
კენია___ნაირობი
ლესოთო___მასერუ
ლიბერია___მონროვია
ლიბია___ტრიპოლი
მადაგასკარი___ანტანანარივუ
მალავი___ლილონგვე
მალი___ბამაკო
მავრიტანია___ნუაქშოტი
მავრიკი___პორტ-ლუისი
მაროკო___რაბატი
მოზამბიკი___მაპუტუ
ნამიბია___ვინდჰუკი
ნიგერი___ნიამეი
ნიგერია___აბუჯა
რუანდა___კიგალი
სან-ტომე და პრინსიპი___სან-ტომე
სენეგალი___დაკარი
სეიშელის კუნძულები___ვიქტორია
სიერა-ლეონე___ფრითაუნი
სომალი___მოგადიშუ
სამხ.აფრიკის რესპუბლიკა___პრეტორია
სუდანი___ხართუმი
სვაზილენდი___მბაბანე,ლობამბა
ტარზანია___დარ-ეს-სალამი
ტოგო___ლომე
ტუნისი___ტუნისი
უგანდა___კამპალა
ზამბია___ლუსაკა
ზიმბაბვე___ჰარარე


ავსტრალია და ოკეანეთი
ავსტრალია___კანბერა
ფიჯი___სუვა
კირიბატი___სამხრეთი ტარავა
მარშალის კუნძულები___მაჯურო
მიკრონეზია___პალიკირი
ნაურუ___იარენი
ახალი ზელანდია___ველინგტონი
პალაუ___კორორი
პაპუა (ახალი გვინეა)___პორტ-მორსბი
სამოა___აპია
სოლომონის კუნძულები___ჰონიარა
ტონგა___ნუკუალოფა
ტუვალუ___ფუნაფუტი
ვანუატუ___პორტ-ვილა
Posted by NINO MTIULISHVILI
at 11:52 PM
0 comments



მსოფლიოს გამოჩენილი მოგზაურები


· ფრენსის დრეიკი - ინგლისელი,გემი -„პელიკანი.“ (პირველი ინგლისელი,რომელმაც მსოფლიოს გარს შემოუარა).
· მაგელანი - პორტუგალიელი, შემოუარა მსოფლიოს,გემი „ვიქტორია“.
· ვასკო და გამა - პორტუგალიელი,პირველი ევროპელი,რომელმაც ინდოეთისკენ ზღვით მოგზაურობა დაასრულა(ინდოეთის პროვინცია გოას ვიცე-მეფედ დანიშნეს).
· ქრისტეფორე კოლუმბი - იტალიელი მკვლევარი,რომელმაც ორივე ამერიკაში იმოგზაურა,გემი „სანტა მარია“, „ნინია“ და „პინტა“.
· ჯონ კაბოტი - ჩრდ.ამერიკის იტალიელი პირველაღმომჩენი 1497წ.,ხომალდი „მეთიუ“,იმოგზაურა ჩრდ. ამერიკაში.მასაც ეგონა რომ აღმ. აზიას მიადგა.
· ბარტოლომეო დიაში - პორტუგალიელი ზღვაოსანი და მკვლევარი. მიადგა აფრიკას „კეთილი იმედის კონცხთან“, მაშინ მან „ქარიშხლების კონცხი“ დაარქვა.
· აბელ ტასმანი - ჰოლანდიელი მკვლევარი,აღმოაჩინა კ.ტასმანია,დაარქვა - „ვან-დიმენის მიწა“, ახალი ზელანდია „სტატენ ლანდ“, ფიჯი და ტონგა. შემოუარა ავსტრალიას ისე,რომ თვითონვე არ იცოდა.
· ჯეიმს კუკი - ინგლისელი ზღვაოსანი და მკვლევარი, ხომალდი „ინდევორ“-ი (ახ.ზელანდიასთან,ავსტრალიის,ჰავაის). ანტარქტიდისკენ სანაპირეებით იმოგზაურა. ბერინგის სრუტის მერე დაბრუნდა ჰავაიზე,სადაც დაიღუპა.
· რობერტ პირი - ამერიკელი მკვლევარი,1909წ., - ჩრდ. პოლუსი.
· ფრიტიოფ ნანსენი - ნორვეგიელი,გემი „ფრამი“, ჩრდ. პოლუსს ყველაზე მეტად ის მიუახლოვდა.
· რობერტ სკოტი - გემი „დისკოვერი“ - ანტარქტიდის ინგლისელი მკვლევარი, 1910წ. ანტარქტიდაში იმოგზაურა. სამხ. პოლუსს 18 იანვარს მიაღწია,მაგრამ რუალ აგუნდსენმა 1 თვით დაასწრო.
· რუალ აგუნდსენი - ნორვეგიელი, სამხ. პოლუსს მიაღწია პირველმა.
Posted by NINO MTIULISHVILI
at 11:43 PM
0 comments
Tuesday, October 18, 2011
Posted by NINO MTIULISHVILI
at 4:45 AM
0 comments
Sunday, April 17, 2011

კლიმატური სარტყლები და ბუნებრივი ზონები

1. არქტიკული და ანტარქტიკული;
ბუნ/ზონა–არქტიკული უდაბნოების ზონა

2.სუბარქტიკული სარტყელი;
ბ/ზ– ტუნდრა და ტყეტუნდრა;

.ბ/ზომიერი
3. ზომიერი:ონები––ტაიგა, შერეული , ფართოფოთლოვანი ტყეები, ტყესტეპი, სტეპი ,ნახევარუდაბნოები,უდაბნოები, სიმაღლებრივი სარტყლები, ცვალებადტენიანი ტყეები;


4. სუბტროპიკული;
ხეშეშფოთლოვანი ხმელთაშუაზღვისპირული ბ/ზ, ცვალებადტეიანი(მუსონური) ტყეები, ფართოფოტლოვანი და წიწვოვანი მარადმწვანე ტყეები, ნახ.უდაბნოები უდაბნოები;

5. ტროპიკული, სუბეკვატორული
ბ/ზ– სავანები და ნათელი ტყეები,უდაბნოები და ნახ.უდაბნოები, ცვალებადტენიანი ტყეები;

6. ეკვატორული სარტყელი;
ბ/ზ –ტენიანი ეკვატორული ტყეები;


შენიშვნა:

*სიმაღლებრივი სარტყლების( ანუ მთების.ვერტიკალური ზონალობა..) ბუნებრივი ზონა შეიძლება იყოს ყველა კლიმატურ სარტყელში;

* ყველაზე დიდი ბუნ./ზონა არის ტაიგა, ყველაზე პატარა– ეკვატორული ტყეების ზონა;

* სტეპების ბ/ზონას უწოდებენ " პურის ბეღელს";

* სტეპებს ჩრდ.ამერიკაში ეძახიან პრერიებს",სამხ.ამერიკაში–"პამპასებს"

* ეკვატორულ ტყეებს აზიაში ეძახიან "ჯუნგლებს", სამხ.ამერიკაში–"სელვასს", საქართველოშიც გვაქვს მსგავსი ტიპის მრავალიარუსიანი ტყეები– კოლხეთ ის დაბლობზე, მათ კოლხური"ჰემიჰილეები" ეწოდება.

*ბუნებრივი ზონები განლაგებული არიან გენედურადაც( ევრეზია, აფრიკა) და მერიდიანულადაც (ჩრდ. ამერიკა).

აზია

ნახევარკუნძულები:
სინის ,არაბეთის, ინდოსტანის, ინდოჩინეთის, მალაკის , კორეის, კამჩატკის და ჩუკოიტკის.

კუნძულები:
შრი-ლანკა(ცეილონი), მალდივის, ლაკადივი, ანდამანის, ნიკობარის.

დიდი ზონდის კ.ები: მათ შორის სუმატრა, იავა. კალიმანტანი( ბორნეო), სულავესი.

მცირე ზონდის : ტიმორი , ფლორესი, სუმბავა, სუმა

ფილიპინები(ლუსონი, მინდანაო) , ტაივანი, ხაინანი, მარიანი.

იაპონიის კ.ები: ჰოკაიდო,ჰონსიუ , სიკოკუ, კიუსიუ, რიუკიუ.

სახალინი, კურილიის .კომანდორის .

ჩრდ.მიწა ახალი ციმბირის, ვრანგელი



ევროპა

კუნძულები
ბალეარი, სიცილია სარდინია, კორსიკა, მალტა, კრეტა, კვიპროსი,(აზია) როდოსი.

დიდი ბრიტანეთი, ირლანდია , ისლანდია,ზელანდია.

შპიცბერგენი, ფრანც-იოსების მიწა ახალი მიწა , კოლგუევი.(აზია-ჩრდილოეთის მიწა ,ახალი ციმბირის და კ.ვრანგელი)

ნახევარკუნძულები: სკანდინავიის , კოლის, კანინის,(იამალის , გიდანის ,ტაიმირის- აზია)

პირენეს, აპენინის,ბალკანეთის , მცირე აზიის ,ყირიმის ,ქერჩის, ტამანის და აფშერონის.



აფრიკა
კუმძულები

* სოკოტრა, სეიშელი, მასკარენი, ამირანტი.
* კომორი , ზანზიბარი, მადაგასკარი.
* წმინდა ელენეს, ამაღლების ,მწვანე კონცხის, აზორის
* კანარის , მადეირა.
ნახევარკუნძული-სომალი.
Posted by NINO MTIULISHVILI
at 12:05 PM

ამერიკა
კუნძულები
გრელანდია , კანადის არქტიკული არქიპელაგი , ბაფინის მიწა.
ლაბრადორის ნახ,კ. ნიუფაუნდლენდი,
ბერმუდის და ბაჰამის კ.ები
ედოფალ შარლოტას, ვანკუვერის, კადიაკის, ალეუტის.
ნახევარკუნძულები:
ფდლორიდის , იუკატანის კალიფორნიის და ალასკის.

ფ